Shell là gì?

[phanhao]

Shell là một chương trình đặc biệt cung cấp giao diện người dùng khi sử dụng các dịch vụ của hệ điều hành. Shell nhận lệnh từ con người rồi chuyển sang ngôn ngữ tương ứng của kernel, do đó có thể xem shell là một trình phiên dịch với đầu vào là các thiết bị ngoại vi hoặc file. Khi người dùng đăng nhập hoặc khởi động terminal trong Linux thì shell cũng sẽ được khởi chạy.

Shell là gì?

Shell được phân thành hai loại chính: Command Line Shell và Graphical Shell.

Command Line Shell

Shell có thể được truy cập bằng giao diện command line hoặc terminal. Dưới đây là giao diện trong terminal của Ubuntu 16.4:

Giao diện của Command Line Shell

Việc sử dụng shell command line có thể hơi khó khăn với những người mới vì phải làm việc với nhiều câu lệnh phức tạp. Mặt khác, đây lại là một công cụ vô cùng mạnh mẽ, cho phép lưu trữ và thực thi nhiều file cùng lúc, thậm chí có thể được tự động hóa. Các file này thường được gọi là file batch trong Windows, hoặc Shell script trong Linux/macOS.

Graphical Shell

Graphical shell cung cấp các phương thức thao tác với chương trình dựa trên giao diện GUI, cho phép mở, đóng, di chuyển và điều hướng giữa các cửa sổ. Với cách này, người dùng không cần phải nhập lệnh để thực hiện các thao tác trên hệ thống mà có thể tương tác trực tiếp với chương trình như trên Windows hay Ubuntu.

Giao diện file Ubuntu 24.04

Hầu hết các shell đều thực hiện cùng một nhiệm vụ, nhưng cung cấp nhiều lệnh và hàm khác nhau để thực hiện. Một số shell có sẵn trên hệ thống Linux gồm có:

• BASH (Bourne Again Shell) – Shell phổ biến nhất trên Linux, được dùng làm shell đăng nhập mặc định trên Linux và macOS. Ngoài ra người dùng Windows cũng có thể cài đặt shell này nếu cần.
• CSH (C Shell) – Có cú pháp và cách sử dụng giống với ngôn ngữ lập trình C.
• KSH (Korn Shell) – Cơ sở cho các thông số kỹ thuật tiêu chuẩn của POSIX Shell.

Shell Scripting là gì?

Shell nhận lệnh từ người dùng để thực thi, tuy nhiên đôi khi ta có thể cần thường xuyên thực hiện một số lệnh, mà việc nhập từng lệnh mỗi khi cần thực thi sẽ tốn rất nhiều thời gian.

Shell cũng có thể lấy input là các lệnh từ file, vì vậy người dùng cũng có thể viết các lệnh này trong file rồi thực thi để tránh việc nhập lại lệnh nhiều lần. Các file này được gọi là Shell Script/Shell Program. Shell script cũng tương tự như các file batch trong MS-DOS, được lưu với phần mở rộng là .sh.

Linux shell và Shell script

Một shell script có cú pháp tương tự như các ngôn ngữ lập trình nên những người dùng đã có sẵn kinh nghiệm với Python hay C/C++ sẽ làm quen rất nhanh với shell script.

Một shell script bao gồm các thành phần sau:

• Keyword: if, else, break,...
• Lệnh: cd, ls, echo, pwd,...
• Hàm
• Control flow: if..then..else,...

Vì sao nên sử dụng shell script?

Có rất nhiều lý do khác nhau để sử dụng shell script, chẳng hạn như:

• Hạn chế việc thực thi code nhiều lần.
• Dễ dàng backup hệ thống thường xuyên bằng shell script.
• Giám sát hệ thống.
• Bổ sung chức năng vào shell.

Bên cạnh đó ta cũng không thể không kể đến các ưu điểm chính của việc sử dụng shell script như:

• Câu lệnh và cú pháp tương tự như trong command line.
• Giao diện debug có tính tương tác cao.

Vì sao nên sử dụng shell script?

Mặc dù shell script là công cụ mạnh mẽ, nhưng tốc độ thực thi không cao khi xử lý các tác vụ phức tạp và yêu cầu tài nguyên cao, hiệu suất có thể bị hạn chế. Để tối ưu hóa hiệu suất và đáp ứng nhu cầu công việc đòi hỏi tài nguyên cao, bạn có thể kết hợp với dịch vụ VPS AMD của Vietnix. Với bộ vi xử lý AMD EPYC mạnh mẽ và ổ cứng NVMe Enterprise siêu tốc, VPS của Vietnix mang lại hiệu suất vượt trội, giúp bạn xử lý các tác vụ phức tạp một cách nhanh chóng và hiệu quả.