Mô hình MVC là gì.cách ứng dụng MVC vào lập trình

[phanhao]

MVC là gì?

MVC (Model-View-Controller) là một mẫu kiến trúc phần mềm được sử dụng rộng rãi trong việc phát triển ứng dụng để tạo ra các giao diện người dùng trực quan và có khả năng tương tác cao. MVC chia một ứng dụng thành 3 phần chính và mỗi phần có một vai trò riêng biệt:

1. Model đại diện cho dữ liệu và quy tắc nghiệp vụ của ứng dụng.
2. View chịu trách nhiệm hiển thị dữ liệu cho người dùng một cách trực quan và tương tác.
3. Controller đóng vai trò là cầu nối giữa Model và View, xử lý các yêu cầu từ người dùng và cập nhật giao diện tương ứng.

MVC là mẫu kiến trúc phần mềm dùng để tạo ra các giao diện người dùng trực quan

Cụ thể về 3 thành phần trên của MVC sẽ được giới thiệu trong phần tiếp theo của bài viết.

Tìm hiểu các thành phần trong mô hình MVC

Thành phần của MVC

Như đã giới thiệu ở phần trước đó mô hình MVC gồm 3 thành phần bên trong không thể thiếu khi áp dụng mô hình này:

• Model là lớp đại diện cho dữ liệu của ứng dụng. Nó có thể là một cơ sở dữ liệu, một file cấu hình hoặc một đối tượng phức tạp. Model chịu trách nhiệm lưu trữ, truy xuất và cập nhật dữ liệu.
• View là lớp giao diện người dùng. Nó hiển thị dữ liệu từ Model cho người dùng và cho phép người dùng tương tác với ứng dụng. View thường được xây dựng bằng các ngôn ngữ template như HTML, JSP hoặc React.
• Controller là lớp điều khiển luồng của ứng dụng. Nó nhận các yêu cầu từ người dùng, cập nhật Model và chọn View phù hợp để hiển thị.

Để hiểu rõ hơn về 3 thành phần này, bạn xem qua về mối quan hệ giữa cả 3 như sau:

• Controller: Cập nhật Model dựa trên các sự kiện từ View và chọn View phù hợp để hiển thị.
• Model: Cung cấp dữ liệu cho View và Controller.
• View: Hiển thị dữ liệu từ Model và gửi các sự kiện (event) đến Controller.

Lịch sử của MVC

MVC được tiến sĩ Trygve Reenskaug đưa vào ngôn ngữ lập trình Smalltalk-76 khi ông đến trung tâm Nghiên cứu Xerox Palo Alto (PARC) vào giữa năm 1970. Sau đó, việc triển khai trở nên phổ biến trong các phiên bản khác của Small- Talk. Năm 1988, các bài báo “The Journal of Object Technology” – JOT mang lại bước tranh toàn cảnh về MVC mang liệu sự hiệu quả tốt nhất.

Luồng xử lý trong MVC

Luồng xử lý trong của mô hình MVC, bạn có thể hình dung cụ thể và chi tiết qua từng bước dưới đây:

• Khi một yêu cầu của từ máy khách (Client) gửi đến Server. Thì bị Controller trong MVC chặn lại để xem đó là URL request hay sự kiện.
• Sau đó, Controller xử lý input của user rồi giao tiếp với Model trong MVC.
• Model chuẩn bị data và gửi lại cho Controller.
• Cuối cùng, khi xử lý xong yêu cầu thì Controller gửi dữ liệu trở lại View và hiển thị cho người dùng trên trình duyệt.

View và Model sẽ được xử lý bởi Controller

Ở đây, View không giao tiếp trực tiếp với Model. Sự tương tác giữa View và Model sẽ chỉ được xử lý bởi Controller.

Ưu và nhược điểm của MVC

Ưu điểm mô hình MVC

• Đầu tiên, nhắc tới ưu điểm mô hình MVC thì đó là băng thông (Bandwidth) nhẹ vì không sử dụng viewstate nên khá tiết kiệm băng thông. Việc giảm băng thông giúp website hoạt động ổn định hơn.
• Kiểm tra đơn giản và dễ dàng, kiểm tra lỗi phần mềm trước khi bàn giao lại cho người dùng.
• Một lợi thế chính của MVC là nó tách biệt các phần Model, Controller và View với nhau.
• Sử dụng mô hình MVC chức năng Controller có vai trò quan trọng và tối ưu trên các nền tảng ngôn ngữ khác nhau
• Ta có thể dễ dàng duy trì ứng dụng vì chúng được tách biệt với nhau.
• Có thể chia nhiều developer làm việc cùng một lúc. Công việc của các developer sẽ không ảnh hưởng đến nhau.
• Hỗ trợ TTD (test-driven development). Chúng ta có thể tạo một ứng dụng với unit test và viết các won test case.
• Phiên bản mới nhất của MVC hỗ trợ trợ thiết kế responsive website mặc định và các mẫu cho mobile. Chúng ta có thể tạo công cụ View của riêng mình với cú pháp đơn giản hơn nhiều so với công cụ truyền thống.

Nhược điểm mô hình MVC

Bên cạnh những ưu điểm MVC mang lại thì nó cũng có một số nhược điểm cần khắc phục.

MVC đa phần phù hợp với công ty chuyên về website hoặc các dự án lớn thì mô hình này phù hợp hơn so với với các dự án nhỏ, lẻ vì khá là cồng kềnh và mất thời gian.

Nhược điểm mô hình MVC không hỗ trợ Preview như ASP.NET

• Không thể Preview các trang như ASP.NET.
• Khó triển khai.

Ứng dụng mô hình MVC vào lập trình như thế nào?

Ngôn ngữ lập trình và framework mà bạn dùng phụ thuộc nhiều hơn vào mục đích nghề nghiệp. Nhưng lập trình MVC dưới dạng kiến trúc sẽ luôn là một lựa chọn khả thi để phát triển nghề nghiệp của bạn.

Ví dụ, mọi người đang dần chuyển từ Dotnet MVC sang Dotnet Core. Nhưng hiện nay, vẫn còn nhu cầu về Django cũng sử dụng MVC.

Các kỹ năng cần thiết khi sử dụng mô hình kiến trúc

Khi bạn đã hiểu MVC là gì, thì nó giúp ích cho bạn có được một kiến thức cần thiết và nó là một trong các kỹ năng cần thiết khi bạn làm lập trình. Để sử dụng tốt mô hình kiến trúc này bạn cần có các kỹ năng và kiến thức dưới đây:

• Hiểu rõ về mô hình kiến trúc phần mềm (MVC).
• Hiểu cách sử dụng framework.
• Có kiến thức cơ bản về lập trình hướng đối tượng.
• Có khả năng logic và hiển thị nội dung, đảm bảo được rằng Model và View độc lập với nhau.

Cách sử dụng MVC

Để minh họa rõ hơn về MVC, Vietnix sẽ minh họa cho bạn một ứng dụng web hiển thị tất cả các khải niệm và hoạt động của MVC là gì?

Ví dụ minh họa: Ứng dụng My Car Clicker là một biến thể của Cat Clicker nổi tiếng. Dưới đây là một số khác biệt chính trong ứng dụng này:

• Nhiều mẫu xe hơi được liệt kê.
• Có nhiều bộ đếm click chuột.
• Nó chỉ hiển thị chiếc xe đã chọn.

Ví dụ minh họa về MVC

Ngay bây giờ, sẽ đi vào chi tiết hơn về 3 thành phần tạo nên mô hình kiến trúc MVC nhé.